Zmiany w VAT w Polsce do 2021 r.: SLIM wprowadza pakiet VAT

Nowelizacja polskiej ustawy o VAT, która weszła w życie 1 stycznia 2021 r., ma wprowadzić pewne zmiany Ułatwienie rozliczeń VAT, na co wskazuje nieformalna nazwa wydana przez Ministerstwo Finansów: „SLIM VAT” – w skrócie „VAT prosty, lokalny i nowoczesny”. Niektórych zmian nie można jednak uznać za oczywiste uproszczenie i może prowadzić do wielu praktycznych problemów dla podatników.

Jedna z najważniejszych korekt dotyczy poprawionej faktury. Wystawca skorygowanej faktury „minus” musi potwierdzić odbiór nabywcy w celu odliczenia podstawy opodatkowania i wystawienia podatku VAT. Zgodnie z nowym brzmieniem przepisów o podatku VAT nastąpi obniżenie podstawy opodatkowania i wystawienie podatku VAT w okresie rozliczeniowym, za który podatnik wystawił poprawioną fakturę. Przewiduje się, że podatnik posiada dokument stwierdzający, że uzgodnił z nabywcą warunki odliczenia podstawy opodatkowania wymienionej w poprawionej fakturze, że warunki te zostały spełnione oraz dokumenty faktury korygującej. Nieokazanie powyższych dokumentów w zgłoszeniu poprawionej faktury w momencie otrzymania przez podatnika tego dokumentu. Oznacza to, że zamiast potwierdzać potwierdzenie otrzymania faktury przez kupującego, dostawca jest zmuszony zachować określone dokumenty handlowe, które potwierdzają warunki korekty i ich spełnienie z kupującym (np. premia, zwrócone towary, zwrot pieniędzy itp.).

Sytuacja ze strony kupującego jest bardzo trudna, ponieważ niewłaściwe jest otrzymanie poprawionej faktury. Jeżeli warunki te zostaną spełnione przed końcem danego okresu rozliczeniowego, nabywca zobowiązany jest do obniżenia kwoty podatku naliczonego w uzgodnionym z dostawcą okresie rozliczeniowym w celu obniżenia podstawy opodatkowania. W przeciwnym razie poprawioną fakturę należy zgłosić w okresie rozliczeniowym, w którym spełnione są warunki.

Nowe zasady dotyczące korekty faktur „minus” nie dotyczą obu części transakcji i naruszają politykę neutralności VAT. Dostawca ma prawo do odliczenia VAT emisyjnego tylko w przypadku dostarczenia poprawionej faktury (z zastrzeżeniem dodatkowego warunku przechowywania wymaganych dokumentów), natomiast nabywca zobowiązany jest do odliczenia VAT naliczonego w przypadku uzgodnienia i spełnienia warunków weryfikacji. W związku z tym przed wystawieniem poprawionej faktury może być wymagana korekta podatku naliczonego. Ponadto personel finansowy powinien mieć oko na dokumenty biznesowe związane ze zmianą.

Tymczasowe zasady dotyczące skorygowanej faktury „minus” są dozwolone do końca 2021 r., jeśli zastosowanie starych warunków zostanie uzgodnione na piśmie między dostawcą a kupującym przed 1 stycznia 2021 r., przed opublikowaniem pierwszej skorygowanej faktury. 2021.

W ustawie o VAT wprowadzono również nowe zasady, zgodnie z którymi dostawca może zmienić fakturę „In Plus” i ją zadeklarować. W przypadku podwyższenia podstawy opodatkowania podatek VAT zostanie zmieniony w rozliczeniu z powodu przyczyny zmiany. Oznacza to, że w przypadku błędów poprawioną fakturę należy zgłosić z wyprzedzeniem w momencie powstania obowiązku podatkowego wynikającego z pierwotnej faktury. Jeżeli zmiana „In Plus” jest spowodowana nowymi okolicznościami i nie jest znana w momencie publikacji oryginalnej faktury, zmiana musi zostać zgłoszona w bieżącym okresie rozliczeniowym. Powyższe zasady są zgodne z praktyką podatkową stworzoną na gruncie orzecznictwa.

Kolejną złożoną zmianą jest uchylenie sekcji 7.8 ustawy o VAT dotyczącej transakcji łańcuchowych. Zdaniem Ministerstwa Finansów, ponieważ zmiana ta nie ma podstawy w zleceniu VAT, każda transakcja musi być analizowana według ogólnych zasad dostawy towaru, co jest definiowane jako przeniesienie prawa do dysponowania towarem jako właściciel towaru. Jednak uchylenie tego przepisu może skutkować zmianą klasyfikacji podatkowej niektórych transakcji uznawanych dotychczas za transakcje łańcuchowe, np. W związku z działaniami operatorów kart paliwowych osoby, które w ramach transakcji są uważane za kupujących i sprzedających towary, zostały dokonane kartami paliwowymi. Na uzasadnienie tej zmiany Ministerstwo Finansów powołało się na orzeczenie TSUE w sprawie opodatkowania kart paliwowych (wyrok z 15 maja 2019 r. w sprawie C-235/18 Vega Międzynarodowy Transport Samochodowy i Logistyka). Sąd orzekł, że wystawca karty paliwowej nie dostarcza paliwa, ale świadczy usługę finansową zwolnioną z podatku VAT. Taka postawa może być spowodowana brakiem prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego przez operatora kart paliwowych oraz nabywcę przedmiotów korzystających z kart paliwowych.

Część pozostałych zmian w podatku VAT wprowadzonych przez pakiet SLIM VAT jest faktycznie korzystna dla podatników. Obejmują one następujące zagadnienia:

• Wydłużenie terminu zwolnienia z podatku naliczonego z trzech do czterech miesięcy;
• Podwyższenie progu dla prezentów o małej wartości dodanej podlegających opodatkowaniu VAT, gdy są oferowane bezpłatnie z 10 zł do 20 zł (ok. 2,7 do 4 5,4 USD);
• Prawo do odliczenia VAT naliczonego od kosztów usług noclegowych w przypadku późniejszego doładowania;
• Zwolnienie z obowiązkowego mechanizmu podzielonej płatności dla wszystkich rodzajów należności z tytułu potrącenia (w tym należności z tytułu potrącenia wielostronnego) ;
• Przedłużenie terminu wysyłki towaru od dwóch do sześciu miesięcy po wpłacie zaliczki; i
• Możliwość wyboru przez podatników tych samych zasad przeliczania podstawy opodatkowania wyrażonej w walucie obcej na złotówki dla celów podatku VAT i podatku dochodowego od osób prawnych (CIT).

W związku z wieloma wątpliwościami dotyczącymi nowych zasad w ramach pakietu SLIM VAT, związanych głównie z rozwiązaniami do ustalania faktur, Ministerstwo Finansów składa w tym zakresie specjalne wyjaśnienia, które mają ukazać się wkrótce.

Janina Fornalik

Partner, MDTP

Udostępnij ten artykuł