W ciągu pięciu lat liczba odmów przyjęcia szczepionek w Polsce podwoiła się, alarmują urzędnicy – ​​Euractiv

W ostatnich latach w Polsce zaobserwowano niepokojący wzrost liczby odmów przyjęcia obowiązkowych szczepień – wskaźnik odmowy szczepień podwoił się w ciągu pięciu lat, a następnie trzynastokrotnie w ciągu dekady.

Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Instytut Badawczy (NIZP PZH – PIB) podał, że w ciągu ostatnich pięciu lat liczba odmów poddania się obowiązkowym szczepieniom wzrosła niemal dwukrotnie, z 48 600 odmów w 2019 r. do 87 300 w 2023 r.

„Szczepionki często padają ofiarą własnego sukcesu. Ich skuteczność w zapobieganiu chorobom może czasami prowadzić do tego, że stają się mniej widoczne dla społeczeństwa, co z kolei zmniejsza czujność.

Liczby są niepokojące

Chociaż szczepienia są niewątpliwie jednym z największych osiągnięć w dziedzinie zdrowia publicznego, coraz większa liczba osób decyduje się nie szczepić swoich dzieci.

W Polsce przypadki odmowy szczepień obowiązkowych monitoruje od 2003 roku NIZP PZH – PIB. Gromadzone dane dotyczą osób objętych szczepieniami w danym roku, w tym dzieci i młodzieży do 19. roku życia.

Profesor Jaroslav Pinkas, Krajowy Doradca ds. Zdrowia Publicznego, skomentował: NIZP PZH – dane PIB, „Wzrost liczby odmów w Polsce jest zjawiskiem niepokojącym i tendencja ta utrzymuje się już od jakiegoś czasu” – stwierdził Lioraktiv.

Dane wskazują, że liczba przypadków uchylania się od szczepień w Polsce w latach 2003–2009 wahała się od 3077 do 4993 przypadków, a następnie osiągnęła najniższy poziom w 2009 r., kiedy osiągnęła 3077 przypadków. Jednak w ciągu następnej dekady odsetek odmów wzrósł aż trzynastokrotnie.

Jak wskazuje profesor Pinkas, niski poziom szczepień ma konsekwencje nie tylko w medycynie, ale także w sferze gospodarczej i społecznej, prowadząc do wielu kosztów, których można uniknąć.

Sposoby na poprawienie

W odpowiedzi na zagrożenia, jakie niesie ze sobą wzrost odmów szczepień, polscy eksperci opracowali m.in dokument Określenie zaleceń strategicznych na lata 2023–2027, ze szczególnym uwzględnieniem budowania zaufania do szczepionek zapobiegawczych.

Autorzy raportu podkreślają, że wzrost odmowy szczepień obowiązkowych można przypisać różnym czynnikom, m.in. niskiemu poziomowi edukacji społeczeństwa w zakresie szczepień, brakowi wiedzy zdrowotnej, nieodpowiedniej komunikacji lekarz-pacjent, problematyce organizacji systemu opieki zdrowotnej oraz eskalację działań opiekuńczych.Zdrowie. Ruchy antyszczepionkowe.

Jeden z autorów dokumentu, profesor Pinkas, powiedział Euractiv, że warto zauważyć, że niektórzy rodzice odmawiający szczepień powołują się na obawy o zdrowie swoich dzieci. „To podkreśla pilną potrzebę edukacji i promowania rzetelnej, opartej na dowodach wiedzy, a także ciągłego dialogu, szczególnie z rodzicami małych dzieci” – dodał.

Profesor Nitesh Ossuchi powtórzył podobne zdanie w rozmowie z Euractiv, zauważając, że odsetek lojalnych przeciwników szczepionek (tych o stałych przekonaniach, na których nie wpływają argumenty) w populacji krajów rozwiniętych jest niski i wynosi zazwyczaj 1–2%.

Jednak tym, co niepokoi Nitesha Ossuchiego i co powinno skłonić do działania, jest rosnąca liczba osób wykazujących tak zwaną postawę niechętną do szczepień. „Odsetek tych pacjentów waha się w krajach europejskich od 20 do 40% i niestety odsetek ten rośnie” – stwierdził Lioractiv.

To właśnie te osoby są niezdecydowane, sceptyczne i sceptyczne, dlatego lekarze powinni poświęcać więcej czasu i uwagi pacjentowi na wyjaśnianie i wyjaśnianie.

Jak zauważyła z własnego doświadczenia, tego typu podejście ma ogromną wartość. „Często potrzeba więcej niż jednej wizyty, aby zmienić nastawienie do szczepień, ale warto” – powiedziała.

Europejski punkt widzenia

Kraje europejskie mają autonomię w kształtowaniu polityki zdrowotnej w zakresie szczepień. „Ani Unia Europejska, ani Rada Europy nie wdrożyły jednolitej polityki w tym obszarze, dlatego liczba szczepionek, wiek podawania szczepionki oraz realizacja programów szczepień (obowiązkowych lub dobrowolnych) różnią się w poszczególnych krajach europejskich, – powiedział profesor Pinkas.

Te różnice w polityce zdrowotnej dotyczącej szczepień pomiędzy krajami europejskimi wynikają w dużej mierze z okoliczności historycznych. Pinkas wyjaśnił, że szczepienia są obowiązkowe w wielu krajach Europy Środkowo-Wschodniej, które wcześniej były częścią bloku wschodniego. Natomiast kraje Europy Zachodniej i kraje skandynawskie zazwyczaj przyjmują dobrowolne podejście do polityki szczepień.

Wysokie wskaźniki szczepień na tych obszarach wynikają z dużej świadomości zdrowotnej społeczeństwa i jego świadomości kluczowej roli, jaką szczepienia odgrywają w zapobieganiu chorobom zakaźnym.

„Należy jednak zaznaczyć, że w ostatnich latach w związku ze zwiększającą się liczbą przypadków chorób zakaźnych u dzieci, niektóre kraje, w których wcześniej szczepienia były dobrowolne, dokonały przeglądu swojej polityki zdrowotnej i wprowadziły szczepienia obowiązkowe lub rozszerzyły listę szczepionek obowiązkowych”. On dodał.

[By Paulina Mozolewska, Edited by Vasiliki Angouridi, Brian Maguire | Euractiv’s Advocacy Lab]

Przeczytaj więcej z Euractiv