Fundusze unijne wspierają bezpieczeństwo energetyczne w Polsce – polityka regionalna

25.05.2022

w centrum uwagi

Unia Europejska wspiera poprawę bezpieczeństwa dostaw gazu do Polski poprzez modernizację gazociągów przesyłowych oraz budowę skroplonego gazu ziemnego (LNG) współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR).

Bezpieczeństwo dostaw gazu do Polski poprawiło się dzięki znaczącym inwestycjom współfinansowanym z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR). Należą do nich takie projekty, jak terminal skroplonego gazu ziemnego (LNG) w Owenogese. Instrument Connect Europe (CEF) dokonał powiązanych inwestycji w nowe rurociągi przesyłowe i komunikacyjne z Litwą, Słowacją i Norwegią.

Projekt terminalu LNG otrzymał dotację z EFRR oraz fundusze z Europejskiego Programu Odbudowy.

W latach 2014-2020 EFRR współfinansował dodatkową rozbudowę mocy instalacji LNG o dodatkowy zbiornik magazynowy i urządzenia do regazyfikacji. Po przedłużeniu LNG Polska będzie mogła importować około 33% swojego zapotrzebowania na gaz drogą morską ze Stanów Zjednoczonych, Kataru lub innych producentów LNG.

Ponadto EFRR wspierał projekty gazociągów. Przy wsparciu EFRR do końca 2015 r. zmodernizowano lub zbudowano ponad 1000 km gazociągów przesyłowych, co jest największym od dziesięcioleci planem inwestycyjnym w sieci przesyłu gazu.

Modernizacja sieci przesyłowej gazu była dodatkowo wspierana przez EFRR w latach 2014-2020. Dodatkowe 571 km sieci gazowej zostanie zmodernizowanych lub nowo wybudowanych. Część projektów przesyłowych gazu została już zakończona.

Ponadto Polska jest największym beneficjentem CEF w sektorze energetycznym, z ponad 920 mln euro (ponad 4 mld zł) w ciągu ostatnich pięciu lat na projekty gazowe i elektroenergetyczne. Projekty znacząco przyczyniają się do zapewnienia bezpieczeństwa poprzez dywersyfikację i zwiększenie możliwości importu gazu. Należą do nich połączenia GIPL Polska-Litwa (niedawno otwarte), Gazociąg Bałtycki (Polska, Dania i Norwegia) oraz Elektronika Polska-Słowacja (otwarcie wkrótce).

Ponadto z funduszy polityki spójności Unii Europejskiej sfinansowano budowę i rozbudowę czterech podziemnych magazynów gazu w latach 2007-2013, co przyczyniło się do ogólnego wzrostu pojemności czynnego magazynu gazu o 1 024 mln m3, co stanowi wzrost o jedną trzecią pojemność w tej chwili.

Uzyskane dofinansowanie pokazuje, że wkład UE jest niezbędny do rozwoju polskiej sieci przesyłowej gazu oraz poprawy dywersyfikacji rynku gazu i magazynowania gazu.

Bezpieczeństwo dostaw energii elektrycznej

Unia Europejska sfinansowała polskie połączenia elektroenergetyczne (Lit-Pol Link) z krajami bałtyckimi w celu uniezależnienia tych krajów od systemu rosyjskiego. W okresie finansowym 2007-2013 Polska utworzyła połączenia elektroenergetyczne Lit-Pol Link w ramach sieci elektroenergetycznych połączeń międzysystemowych wokół Morza Bałtyckiego.

Połączenie Lit-Pol polega na budowie czterech linii przesyłowych o łącznej długości ok. 400 km. W ramach projektu powstała infrastruktura sieciowa umożliwiająca dostęp do około 500 MW na połączeniu transgranicznym z Litwą. Wkład EFRR w projekt wynosi około 200,5 mln euro.

Zgodnie z Planem Działań Politycznych uzgodnionym przez Polskę, Litwę, Łotwę, Estonię i Komitet Synchronizacji Państw Bałtyckich, jako rozwiązanie zostanie zbudowany nowy podmorski kabel wysokiego napięcia (Harmony Link) łączący Polskę i Litwę. Komisja wspiera politycznie i finansowo państwa bałtyckie w realizacji ich celu, jakim jest eksploatacja ich systemu elektroenergetycznego niezależnie od systemów rosyjskich. Harmony Link otrzymał dofinansowanie z CEF, a jego budowa wciąż trwa. Projekt ma rozpocząć działalność do 2026 r. i podwoi swoją moc do 1000 megawatów.

Inwestycje z polityki spójności sieci elektroenergetycznej wynoszą ok. 400 mln euro na lata 2014-2020. Inwestycje w sieci elektroenergetyczne mają na celu poprawę bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej (przesył, dystrybucja i smart grids). Na uwagę zasługuje projekt linii wysokiego napięcia Krajnik-Baczyna-Plewiska, podłączonej do niemieckiego systemu elektroenergetycznego.

Dowiedz się więcej:

Wsparcie UE (polerowanie)

elektryczne elektroenergetyczne Polska-Litwa (polerowanie)

Wsparcie z UE (polerowanie)

Informacje o projektach (polerowanie)

INEA: Polska