Badanie pokazuje, że wilki i łosie są (w większości) mile widziane w Polsce i regionie Delty Odry w Niemczech

Z badania internetowego przeprowadzonego w Niemczech i Polsce wynika, że ​​duża część respondentów popiera powrót dużych zwierząt mięsożernych i roślinożernych, takich jak wilki i łosie, do regionu Delty Odry. opublikowany W Ludzie i przyroda.

Po przedstawieniu różnych scenariuszy ponownego zdziczenia większość respondentów ankiety preferowała takie gospodarowanie gruntami, które przywraca przyrodę do możliwie najbardziej naturalnego stanu. Z drugiej strony lokalni mieszkańcy wyrazili pewne zastrzeżenia.

W ostatnich latach koncepcja ponownego zdziczenia przyciągnęła uwagę ekologów, którzy postrzegają ją jako obiecujące i opłacalne narzędzie zwalczania utraty różnorodności biologicznej i przywracania ekosystemów. Region Delty Odry, który leży na północnej granicy między Niemcami a Polską, szczególnie nadaje się do powrotu naturalnej dzikiej przyrody. Obejmuje różnorodne siedliska przyrodnicze, takie jak lasy łęgowe, wody stojące i płynące, otwarte i półotwarte wydmy śródlądowe oraz nieużytki, otoczone zróżnicowanym krajobrazem lasów, rzek i terenów podmokłych.

Aby ocenić nastroje społeczne wobec ponownego zdziczenia w Delcie Odry, zespół badaczy pod kierownictwem Niemieckiego Centrum Integracyjnych Badań nad Różnorodnością Biologiczną (iDiv) i Uniwersytetu Martina Luthera w Halle-Wittenberg (MLU) przeprowadził internetową ankietę na temat eksperymentu wyboru. Biorąc pod uwagę położenie geograficzne regionu zarówno w Niemczech, jak i w Polsce, badanie dało niepowtarzalną okazję do zbadania różnic w postawach pomiędzy obydwoma krajami.

Prawie 1000 uczestnikom z każdego kraju przedstawiono różne scenariusze opisujące sytuację środowiskową Delty Odry w 2050 r. w wyniku różnych interwencji zarządczych. Scenariusze obejmowały np. warunki rzeczne i leśne oraz obecność dużych zwierząt, takich jak łosie, rysie czy wilki. Oprócz opcji „status quo”, czyli intensyfikacji użytkowania gruntów na danym obszarze, uczestnikom przedstawiono dwa alternatywne scenariusze o różnych korzyściach dla różnorodności biologicznej.

Co ważne, jedynie opcja status quo była bezpłatna. Obie alternatywy były powiązane z płatnościami podatków w celu sfinansowania niezbędnych interwencji, co oznaczało, że respondenci stanęli przed kompromisem: zwiększanie korzyści płynących z natury idzie w parze ze zwiększaniem podatków.

„Pozwoliło nam to obliczyć, ile uczestnicy byli skłonni zapłacić za różne interwencje w zakresie zarządzania w regionie Delty Odry”, mówi główny autor Ruan den Kapper z iDiv i MLU. „Pomaga nam to zrozumieć szersze preferencje dotyczące ponownego dzikiego zdziczenia”.

Silne preferencje dotyczące ponownego zdziczenia

Badania wykazały duży apetyt na inicjatywy redziczające na szczeblu krajowym, zwłaszcza ze względu na obecność w Delcie Odry dużych zwierząt, takich jak wilki, rysie, łosie i żubry. Gotowość do płacenia za scenariusze, w których występowały duże gatunki zwierząt, była około trzykrotnie większa niż za przywracanie większości elementów krajobrazu.

„Odkrycie takiej preferencji było zaskakujące, biorąc pod uwagę często negatywny wizerunek dużych gatunków zwierząt, zwłaszcza wilka, w popularnych mediach” – mówi Don Capper. „To sugeruje, że społeczeństwo może być bardziej otwarte na powrót dzikiej przyrody, niż początkowo sądzono”.

Ta preferencja dotyczyła także leśnictwa i rolnictwa: uczestnicy badania w Niemczech i w Polsce zdecydowanie opowiadali się za bardziej naturalnym poziomem ponownego zdziczenia przy minimalnej interwencji człowieka w ekosystem. Ponadto fakt, że wyniki dla Niemiec i Polski są zasadniczo porównywalne, sugeruje, że preferencje dotyczące ponownego dziczenia mają zastosowanie w różnych kontekstach politycznych i kulturowych.

Miejscowi są mniej entuzjastycznie nastawieni do ponownego dzikania

Respondenci ankiety mieszkający w pobliżu Delty Odry (w promieniu 100 km) nie wykazywali takiego samego zainteresowania inicjatywami przywracania dzikiej przyrody. Lokalni uczestnicy preferowali duże zwierzęta roślinożerne, takie jak łosie i żubry, ale byli mniej entuzjastycznie nastawieni do obecności dużych drapieżników, takich jak wilki. Podobnie lokalni uczestnicy wykazali odmienne preferencje dotyczące niektórych interwencji polegających na ponownym zdziczeniu rzek i krajobrazów rolniczych w porównaniu z próbą krajową. Na przykład duża część lokalnych uczestników nie była skłonna płacić za scenariusze, w których w Delcie Odry w pełni przywrócono reżimy powodziowe.

„To podkreśla złożoność planowania ochrony i znaczenie lokalnego wkładu w promowanie demokracji w zakresie różnorodności biologicznej, czyli zarządzania zasobami naturalnymi jako procesu demokratycznego” – mówi główny badacz, profesor Henrique Pereira, kierownik działu ochrony różnorodności biologicznej w MLU i iDiv. „Ogółem nasze odkrycia potwierdzają, że ponowne zdziczenie jest nowym podejściem do odtwarzania ekosystemów, które zyskuje powszechną akceptację i staje się głównym nurtem w całej Europie”.